عنوان
|
شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری
(مطالعه موردی: شهر ایلام)
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپشده در مجلات علمی
|
کلیدواژهها
|
آینده نگاری، سناریو نویسی، توسعه شهری، ایلام
|
چکیده
|
آیندهپژوهی نحوه مواجهه و آمادگی در برابر حالتهای مختلف وقوع یک رخداد در آینده است. نگاه به آینده و ترسیم چشمانداز توسعه شهری، همواره از جمله مسائل پیشروی برنامهریزان و مدیران شهری بوده است. شهر ایلام علاوهبر ویژگیهای خاص و منحصر به فرد سیاسی، اقتصادی، زیستمحیطی و کالبدی – فضایی در سالهای اخیر با توجه به مهاجرت بیرویه با مشکلات خاصی مواجه شده است با توجه به پیچیدگی و ابهام حالتهای مختلف آینده، مطالعات آیندهپژوهی در برنامهریزی استراتژیک برای تحقق توسعه شهری ضروری به نظر میرسد و نیز طیف گستردهای از آیندههای محتمل را پیشروی خود دارد. هدف اصلی پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای اسنادی و پایش محیطی انجام شده است. که با استفاده از مطالعات موجود در زمینه توسعه شهری، شش شاخص(سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،کالبدی- فضایی و زیستمحیطی)، انتخاب، طبقهبندی و تدوین شد. همچنین جامعه آماری پژوهش، شهر ایلام و نمونه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و متخصصان امر برنامهریزی شهری و منطقهای می باشند. با استفاده از روش دلفی 53 عامل توسط کارشناسان شناسایی شد. تجزیه و تحلیل دادهها با به کارگیری نرمافزارهای میک-مک و سناریو ویزارد انجام شده است. در نهایت پس از بررسی میزان و چگونگی تاثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر بر وضعیت توسعه آینده شهر ایلام با روش های مستقیم و غیر مستقیم، 10 عامل کلیدی(ضرورت اجرایی مدیریت یکپارچه شهری، مدیریت اجرایی، وجود سازمانهای مردم نهاد، اجرای طرح جامع و تفصیلی شهر، مکانیابی کاربریهای شهری در نقاط مختلف شهر، مشارکت اجتماعی شهروندان، ساماندهی فعالیتهای اجتماعی، آلودگی شهری، افزایش تسهیلات و خدمات عمومی، فرهنگ شهری) که بیشترین نقش را در وضعیت آینده توسعه شهر ایلام دارند، انتخاب شدند. سپس با استفاده از قابلیت های نرم افزار سناریو ویزارد 2 سناریوی قوی، 93 سناریوی ضعیف و 17 سناریوی باورکردنی استخراج شد.
|
پژوهشگران
|
محمد سلاورزی (Mohammad Salavarzi) (نفر اول)، حجت شیخی (Hojat Sheikhi) (نفر دوم)، زینب گلدوستی (نفر سوم)
|