چکیده
|
کلزا (Brassica napus L.) از مهمترین گیاهان روغنی در جهان است که بهمنظور تولید روغن کشت و کار میگردد. عملکرد این گیاه همانند دیگر گیاهان، تحت تأثیر تنشهای زیستی و غیرزیستی کاهش مییابد، که مهمترین تنش غیرزیستی اثرگذار بر کلزا، تنش خشکی میباشد. بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی بر برخی از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه کلزا، تعداد 15 رقم کلزا شامل 11 رقم کلزای زمستانه و چهار رقم کلزای بهاره در آزمایشی فاکتوریل (2 عامل تنش و رقم) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار ، در سال زراعی 1401-1400 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. عامل اول مربوط بتنش خشکی در دو سطح ( 100 و50 درصد ظرفیت زراعی خاک) و عامل دوم، ارقام مورد استفاده در آزمایش بود. نتایج نشان داد ارقام به عنوان ارقام زودرس و ارقام به عنوان ارقام دیررس هستند. ارقام بلندترین رقم و رقم بهعنوان کوتاه ترین رقم شناختهاند. نتایج نشان داد که بین صفات ارتفاع، تعداد شاخههای فرعی، تعداد غلاف، طول غلاف، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و میزان رنگیزههای فتوسنتزی با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنیدار وجود دارد. تنش خشکی از طریق اثر گذاری بر این صفات موجب کاهش عملکرد در ارقام کلزا میشود. نتایج نشان داد که در بین ارقام مورد مطالعه در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد متعلق به ارقام Nilofar، Nima، Nafis و Shirali میباشد. در شرایط تنش خشکی نیز بیشترین عملکرد مربوط به ارقام Nilofar، Nima، Nafis و Shirali است.
|