عنوان	بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گندم (Triticum aestivum L.) به کاربرد نانو کودها در شرایط تنش خشکی
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	آسکوربات پراکسیداز، تنش خشکی، گندم، نانو کلات آهن، نانو کلات پتاسیم
چکیده	این آزمایش با هدف بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گندم به کاربرد نانو کودها تحت تنش خشکی، به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه واسط عراق در سال زراعی 1403-1402 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح (50 ،70 و100 درصد ظرفیت زراعی) و پرایمینگ بذر با نانو کودها در پنج سطح (نانو کلات پتاسیم، نانو کلات آهن، نانو کلات روی، نانو کود‌های ترکیبی (نانو کلات پتاسیم+ نانو کلات آهن+ نانوکلات روی) و شاهد (عدم پرایمینگ بذر) بود. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد پرایمینگ بذر با نانوکود‌های ترکیبی در همه‌ی سطوح تنش خشکی سبب بهبود صفات فیزیولوژیکی و تعدیل تنش خشکی در گندم شد. طبق نتایج به دست آمده در تیمار پرایمینگ با نانو‌کودهای ترکیبی، نانو کلات روی، نانو کلات آهن و نانو کلات پتاسیم نسبت به تیمار شاهد (عدم پرایمینگ) به ترتیب میزان آنزیم پراکسیداز 47، 69/19، 26/30، 36/35 درصد، آنزیم کاتالاز 57/31 ،34/29، 75/18، 85/30 درصد و آنزیم آسکوربات پراکسیداز 44/44، 5/37، 57/28، 76/40 درصد افزایش یافت. در تنش خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) کاربرد نانو کلات پتاسیم نسبت به بدون پرایمینگ (شاهد) سبب افزایش 5/33 درصدی محتوای نسبی آب برگ شد. در تیمار 50 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد پرایمینگ بذر با نانو کودهای ترکیبی، نانو کلات روی، نانو کلات آهن و نانو کلات پتاسیم نسبت به بدون پرایمینگ (شاهد) به ترتیب مقدار کلروفیل a ، 75/35، 85/10، 36/3، 36 درصد، پرولین 8/39، 95/23، 37/18، 21/38 درصد و عملکرد دانه 39/31، 15/23، 61/7، 25/28 درصد افزایش داشت. بطور کلی در تنش خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) استفاده از پرایمینگ بذر با نانو کودهای ترکیبی به دلیل افزایش سنتز رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی بهترین تیمار در جهت کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش عملکرد گندم است.
پژوهشگران	فرحان بشار تقی (نفر اول)، نصرت اله عباسی (نفر دوم)، علی حاتمی (نفر سوم)، فرشته دارابی (نفر چهارم)، نبیل رحیم لهمود (نفر پنجم)