عنوان	غربالگری باکتری‌های محرک رشد اندوفیتی و ریزوسفری برخی گیاهان دارویی با ویژگی‌های مهار زیستی علیه بیمارگرهای Pythium aphanidermatum و Rhizoctonia solani
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	PCR، Bacillus، GC-mass، ژن gyrA، متابولیت فرار
چکیده	چکیده سبزی‌ها گیاهان علفی هستند که قسمت‌های مختلف آن‌ها مانند برگ، غنچه، ساقه، ریشه، غده، پیاز، گل، میوه و دانه به‌صورت خام، پخته، خشک‌شده، پودرشده، فریزشده و یا کنسرو شده مورد استفاده انسان قرار می‌گیرد. بوته‌میری یا مرگ گیاهچه با عامل Rhizoctonia solani و Pythium aphanidermatum از مهمترین بیماری‌های قارچی در مزرعه و گلخانه می‌باشد که هر سال خسارت زیادی به سبزیجات وارد می‌نماید. در این پژوهش به ‌منظور مهار زیستی این بیمارگرها با استفاده از باکتری‌های مفید، ابتدا ۸۰ جدایه باکتری اندوفیت و ریزوسفر از چندین نوع گیاه دارویی از استان‌های ایلام، خوزستان، یزد، فارس و کردستان جداسازی و خالص‌سازی شد. سپس در شرایط آزمایشگاهی تأثیر جدایه‌های باکتری در مهار بیماری بوته‌میری و همچنین تأثیر این جدایه‌ها برروی تحریک جوانه‌زنی و رشد بذور خیار، تربچه و جعفری در داخل پتری‌دیش مورد بررسی قرار گرفتند. در ادامه آزمایشات گلخانه‌ای نظیر شدت بیماری‌زایی و تأثیر جدایه‌های باکتری بر روی فاکتورهای رشدی گیاهان و کنترل بیماری بوته‌میری انجام پذیرفت. سپس بهترین باکتری ها انتخاب شدند و تاثیر متابولیت فرار انها روی کنترل بیماری و رشد مجدد بررسی گردید. در انتها آنالیز GC-mass روی متابولیت برخی باکتری ها صورت گرفت و باکتری های منتخب با استفاده از PCR به کمک دو ژن16S rRNA و gyrA تشخیص داده شدند .نتایج حاکی از آن بود که از بین این ۸۰ جدایه، سه جدایه باکتری اندوفیت با کدهایVi1 ،Eu1 و Ki1 از لحاظ تحریک جوانه‌زنی بذور و خاصیت ضد قارچی بیشترین تاثیرگذاری را داشتند. در مرحله بعد برای انتخاب بهترین جدایه، متابولیت‌های ثانویه این سه باکتری را استخراج کرده که در نهایت جدایه Vi1 با قطر هاله بازدارنده ۱۲ میلی‌متر اثر آنتاگونیستی مطلوبی بر رشد هر دو قارچ R. solani و P. aphanidermatum نشان داد. آزمایش جوانه‌زنی نیز مؤید آن بود که جدایه Vi1 بیشترین تاثیر را بر وزن تر و خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه دارد، همچنین در آزمایشات گلخانه ای مشخص شد که تلقیح جدایه Vi1 بر روی بوته خیار، تربچه و جعفری، وزن تر و خشک گیاهچه، طول ریشه و طول ساقه خیار را به ترتیب ۲۶۴/۸، ۲۵۳/۶، ۱۴۳/۴ و ۲۷۴/۲ درصد، تربچه را به ترتیب ۴۶۲/۹، ۸۳۱/۱ ، ۲۰۹ ،۴۲۸/۹درصد و جعفری را ۲۳۵، ۲۹۰/۷، ۱۸۰و ۳۵۸.۲درصد را افزایش می‌دهد. درصد کاهش بیماری ناشی از رایزوکتونیا در خیار، تربچه و جعفری ۱۰۰ درصد و برای پیتیوم نیز ۱۰۰ درصد بودند. نتایج توالی یابی ژن های هدف نشان داد که جدایه‌های منتخب از جمله Vi1 ، Bacillus subtilis بودند. در آنالیز GC-mass، تعداد ۱۶ ترکیب مختلف شناسایی شد. لذا این باکتری به عنوان یک جدایه اندوفیت با پتانسیل کاربرد به عنوان یک عامل مهار زیستی و کود بیولوژیک معرفی می گردد.
پژوهشگران	محمد رضا عالی منش (استاد راهنما)، لیلا بادبروت (دانشجو)، سمیرا قاسمی (استاد مشاور)