جهانشاه محمدزاده

زمینه: اگرچه مطالعات معدودی به بررسی رابطه‌ی طرحواره‌های ناسازگار اولیه به‌ویژه حوزه‌ی گوش‌به‌زنگی بیش‌ازحد و بازداری با سرزندگی تحصیلی پرداخته‌اند، اما نقش مکانیسم‌های میانجی در این رابطه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با تمرکز بر حمایت اجتماعی ادراک‌شده به‌عنوان متغیر میانجی، درصدد پر کردن این خلا پژوهشی است. این رویکرد می‌تواند درک جامع‌تری از چگونگی تأثیر طرحواره‌های ناسازگار بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان ارائه دهد. هدف: این پژوهش با هدف پیش بینی سرزندگی تحصیلی بر اساس طرحواره ناسازگار اولیه گوش‌به‌زنگی بیش‌ازحد و بازداری با نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک‌شده در دانش‌آموزان دختر متوسطه اول شهر ایلام انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر ایلام در سال 1403بودکه تعداد 5155 نفر بودند که تعداد 358 دانشآموز به نمونه‌گیری‌تصادفی‌خوشه‌ای انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی )چاری و دهقانی زاده، 1391)، پرسشنامه فرمکوتاه طرحواره‌های ناسازگار اولیه (یانگ و همکاران، 1998) و پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک‌شده (زیمت و همکاران، 1988) استفاده شد. در این پژوهش رابطه بین متغیرها با آزمون همبستگی پیرسون و مدل پژوهش با تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری آزمون شد (05/0≥p). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS 28 و AMOS 24 انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد که مدل مفهومی از برازش مطلوبی برخوردار بود و تمامی روابط بین متغیرها معنادار بودند (p < 0.05). حمایت اجتماعی ادراک‌شده تأثیر مستقیم مثبت و طرحواره گوش‌به‌زنگی بیش‌ازحد و بازداری تأثیر مستقیم منفی بر سرزندگی تحصیلی داشتند و مجموعاً 34 درصد از واریانس آن را تبیین کردند. همچنین، حمایت اجتماعی ادراک‌شده نقش میانجی‌گر معناداری در رابطه طرحواره طرحواره گوش‌به‌زنگی بیش‌ازحد و بازداری با سرزندگی تحصیلی ایفا کرد.