مقدمه: اندوفیتها میکروارگانیسمهایی هستند که در داخل بافتهای مختلف گیاهی ساکن بوده و معمولاً آسیبی به میزبان خود وارد نمیکنند. بخش عمدهای از اندوفیتها را قارچها تشکیل میدهند. قارچهای اندوفیت از گروههای مختلف تاکسونومیکی گزارش شدهاند، اما عمده آنها متعلق به شاخه آسکومایکوتا میباشند. برنج ( Oryza sativa L. ( یک گیاه زراعی با ارزش و منبع اصلی کالری برای جمعیت زیادی از مردم جهان محسوب میشود و امنیت غذایی را برای جمعیت در حال رشد جهان تأمین میکند. گیاه برنج میزبان بسیاری از قارچهای اندوفیت است که برخی از آنها باعث بهبود جذب عناصر غذایی، افزایش رشد و عملکرد گیاه و مقاومت و سازگاری آن در برابر تنشهای محیطی میشوند. تعدادی از قارچهای اندوفیت برنج نیز دارای خواص آنتاگونیستی علیه قار چهای بیمارگر میباشند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی قارچهای اندوفیت بذر برنج در استان مازندران انجام شد . مواد و روشها: طی مطالعه قارچهای اندوفیت جداسازی شده از بذرهای برنج در استان مازندران، تعداد شش جدایه قارچی نماینده از گروههای مشخص شده بر اساس بررسی اولیه ویژگیهای ریختشناختی، انتخاب شدند که مورد مطالعات ریختشناختی تکمیلی و شناسایی مولکولی قرار گرفتند. جهت شناسایی مولکولی جدایهها، پس از استخراج DNA ، بخشهایی از نواحی ITS و LSU rDNA )بسته به جنس قارچی مورد بررسی( تکثیر و توالییابی شدند. توالیهای بهدست آمده با استفاده از نرمافزار Bioedit v. 7.0.9.0 ویرایش شدند. توال یها به بانک ژن جهانی ) NCBI ( معرفی و با کمک الگوریتم BLASTn برای شناسایی هیتهای بلاست و توالیهای شناخته شده مرتبط جستجو شدند. سپس گروه خارجی مناسب انتخاب و بعد از همردیف کردن توالیهای به دست آمده، درختهای فیلوژنتیکی با استفاده از الگوریتم درست نمایی بیشینه و هزار بار نمونهگیری کاذب در آزمون بوتسترپ به کمک نرمافزار MEGA 11 ترسیم شدند. یافته ها: جدایه های قارچی مورد بررسی در این پژوهش بر اساس ویژگیهای ریختشناختی و دادههای مولکولی بهعنوان گونه های Bipolaris chiangraiensis ، Botrytis cinerea ، Epicoccum nigrum و Neosetophoma poaceicola شناسایی شدند . گونه Bipolaris chiangraiensis برای نخستین بار از ایران گزارش می شود. نتیجهگیری: اندوفیتهای قارچی جداسازی شده از گیاهان توان بالایی جهت تولید طیف گستردهای از متابولیتهای ثانویه با فعالیت ضد میکروبی و بیولوژیکی دارند. بنابراین قارچ های گزارش شده در این پژوهش میتوانند منبعی برای ترکیبات جدید مورد استفاده در بخش کشاورزی، پزشکی و صنعت باشند و از این قارچ ها میتوان در جهت کاهش تنشهای زنده و غیر زنده گیاهی و در نتیجه آن کاهش استفاده از آفتکشهای شیمیایی و حفظ محیط زیست و تنوع زیستی استفاده نمود.
