مجید بگ نظری

درمنه سفید (Artemisia herba-alba) گیاهی ارزشمند با کاربردهای دارویی و معطر می‌باشد که امروزه در لیست گیاهان در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. این مطالعه باهدف بررسی اثربخشی تیمارهای مختلف در دو آزمایش به‌صورت جداگانه در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1403-1402 طراحی و انجام شد. آزمایش اول به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار که در آن فاکتور اول آزمایش شامل تیمارهای هورمون اسید جیبرلیک در سه غلظت، نیترات پتاسیم در سه غلظت به همراه شاهد بودند که به‌صورت جداگانه اعمال شدند. فاکتور دوم شامل مدت‌زمان اعمال پرایمینگ در دو زمان 12 و 24 ساعت بود. بر اساس نتایج آزمایش اول، آزمایش دوم با تیمار برتر در آزمایش اول به همراه تیمارهای سرمادهی خشک و مرطوب به‌عنوان فاکتور اول در تلفیق با تیمار نوری در چهار سطح به‌عنوان فاکتور دوم انجام شد. بر اساس یافته‌های آزمایش اول، بیشترین طول ساقه‌چه‌ (mm 13)، ریشه‌چه (mm 12) و گیاهچه (mm 25)، وزن تر (g 011/0) و خشک گیاهچه (g 0022/0)، شاخص بنیه طولی (3/1806) و بنیه وزنی (1604/0)، درصد (71%)، سرعت جوانه‌زنی (seed/day 1/8) و فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز (0676/0 mg/gFWmin-1) در تیمار اسید جیبرلیک 500 mg/L ثبت گردید. نتایج آزمایش دوم نشان داد که تحت تیمار 16 ساعت نور در تلفیق با هورمون اسید جیبرلیک بیشترین شاخص بنیه طولی (2427) و وزنی (169/0)، درصد (78 %)، سرعت جوانه‌زنی (73/9 بذر در روز) و میزان فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز (mg/gFWmin-1 082/0) ثبت گردید. تیمار تلفیقی 16 ساعت نور به همراه هورمون اسید جیبرلیک، بیشترین تأثیر را بر شکست خواب بذر گیاه درمنه سفید داشت. تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از تیمار تلفیقی نور به همراه هورمون اسید جیبرلیک یک استراتژی بسیار موثر و کم‌هزینه جهت رفع خواب بذر و جوانه‌زنی گیاه دارویی درمنه سفید می‌باشد.