مقدمه: لوبیا چشم بلبلی یکی از حبوبات مهم در نواحی گرمسیری و نیمهگرمسیری است که تحت تأثیر عوامل مختلف زراعی مانند مدیریت آبیاری و تغذیه قرار دارد. استفاده بهینه از منابع آبی و غذایی در شرایط کمآبی، نقش مهمی در افزایش عملکرد گیاهان دارد. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر فواصل مختلف آبیاری و منابع کودی (زیستی و شیمیایی) بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلی طراحی و اجرا شد. مواد و روشها: بهمنظور بررسی تأثیر فواصل آبیاری و استفاده از کودهای زیستی و شیمیایی بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح دور آبیاری (7، 9 و 12 روز) و پنج سطح منابع کودی (عدم مصرف کود، فسفات بارور 2، پتا بارور، کود فسفر و کود پتاسیم) بودند. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که با افزایش فاصله آبیاری، میزان کلروفیل a و b، سطح برگ و پروتئین کل برگ کاهش معنیداری داشت، در حالیکه میزان کارتنوئید و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی افزایش یافت. استفاده از فسفات بارور ۲ موجب افزایش کلروفیلها و سطح برگ شد و پتابارور تأثیر مثبتی بر افزایش پروتئین کل برگ داشت، اگرچه این تفاوتها از نظر آماری با سایر تیمارهای کودی معنیدار نبودند. اثر متقابل آبیاری و کود نشان داد که بیشترین مقادیر پرولین و آنتوسیانین، بهعنوان شاخصهای بیوشیمیایی مقاومت، در دور آبیاری ۱۲ روز همراه با مصرف کود پتاسیم مشاهده شد، در حالیکه کمترین مقدار آنها مربوط به تیمار شاهد بود. بیشترین عملکرد دانه (1434.95 کیلوگرم در هکتار) در دور آبیاری ۷ روز همراه با فسفات بارور ۲ و کمترین عملکرد (320 کیلوگرم در هکتار) در دور آبیاری ۱۲ روز بدون مصرف کود به دست آمد. نتیجهگیری: بهطور کلی، افزایش فاصله آبیاری منجر به افت شاخصهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شد، اما مصرف فسفات بارور ۲ توانست اثرات منفی تنش خشکی را تا حدی جبران نماید. این نتایج میتواند در بهینهسازی مدیریت آب و کود در راستای کشاورزی پایدار مؤثر واقع شود.
